Ga je een plat dak uitrusten met zonnepanelen? Je moet al bij het ontwerp nadenken over het juiste veiligheidssysteem. Hogere veiligheidsdeskundige Tom Mulder (Vlutters Tools & Safety) deed hier onderzoek naar.
"Wanneer een plat dak leeg is (zonder koepels, ventilatiesystemen, airconditioners, …) is de ruimte waarop je veilig kunt lopen relatief groot. Maar eens er zonnepanelen liggen, verandert het hele veiligheidsaspect: er is meer risico op onveilige situaties! Wanneer iemand later het dak op moet voor onderhoud – aan het dak zelf, aan technische units of aan de panelen – dan is er vaak geen vrije loopruimte meer, of zijn reeds bestaande veiligheidssystemen niet bereikbaar. Daar is op voorhand simpelweg niet over nagedacht."
Veiligheid in de ontwerpfase
Mulder komt deze kwesties veelvuldig tegen en maakte er zijn afstudeeronderwerp van tijdens zijn post-hbo opleiding hogere veiligheidskundige. “Een belangrijke theorie die ik heb gebruikt is een onderzoek van de TU Delft naar de levenscyclus van een gebouw en dus ook een dak. Dat onderzoek onderscheidt een fase van initiatief, ontwerp, realisatie, gebruik en sloop. Wat we nu zien gebeuren is dat pas bij de plaatsing of het gebruik van de zonnepanelen duidelijk wordt dat het dak eigenlijk niet zo veilig is. Terwijl een veilig onderhoud mee in de ontwerpfase moet zitten.”
Bouwbesluit
Daar is meer aandacht voor in het nieuwe Bouwbesluit, vervolgt Mulder. “Daarin staat dat je in het ontwerp van nieuwbouw moet nadenken over hoe je het onderhoud gaat doen. Die voorschriften gelden niet voor een bestaand dak waar zonnepanelen op worden gelegd – maar de zorgplicht is er niet minder om.”
Focus op veiligheid in solarbranche
Het is duidelijk: niet alleen de rendabiliteit van het dak moet dus centraal staan, ook hoe het dak veilig onderhouden kan worden. Eigenlijk zou het Bouwbesluit daarom moeten gelden voor alle daken waar zonnepanelen op komen.
Hoe kan de solarbranche die uitdagingen dan aanpakken? Door de panelen door te schuiven naar de dakrand, is er in het midden van het dak vrije loopruimte. Een beslissing die al bij het ontwerp moet genomen worden, want achteraf is het te laat.
KOMO Safety omarmen
Mulder heeft alvast enkele aanbevelingen: “De solarbranche zal de KOMO Safety, de kwaliteitsnormering over valbeveiliging, moeten omarmen en promoten. Hierdoor ontstaat de zekerheid van een veilig dak naar alle geldende wet- en regelgeving. Vooruitstrevende brancheorganisaties en hun leden zullen dakveiligheid mee moeten nemen in het ontwerp. En ook de diverse opleidingsinstituten moeten hier echt wat mee gaan doen.”
Besteed je randzaken uit
Ben je een opdrachtgever of verwerker en wil je weten hoe je veiligheid in de praktijk kunt brengen? Zoek je één partner die alle randzaken uit handen neemt, zodat jij je kunt richten op waar je goed in bent? Bezoek dan de website van Vlutters.